ΑΚΟΥ ....ΤΙ ΕΜΑΘΑ .....
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΦΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΟΥΜΕ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΜΑΣ Ή ΑΠΛΑ ΓΙΑ ΝΑ ΣΑΤΙΡΙΣΟΥΜΕ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ...ΑΠΟ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΟΜΩΣ ΝΑ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ..ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΚΛΕΚΤΟΣ ΠΟΥ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ !!! ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ...
ΕΦΑΓΑ ΧΥΛΟΠΙΤΑ
Γύρω στα 1815 υπήρχε κάποιος κομπογιαννίτης, ο Παρθένης Νένιμος, ο οποίος ισχυριζόταν πως είχε βρει το φάρμακο για τους βαρύτατα ερωτευμένους. Επρόκειτο για ένα παρασκεύασμα από σιταρένιο χυλό ψημένο στο φούρνο. Όσοι λοιπόν αγαπούσαν χωρίς ανταπόκριση, θα έλυναν το πρόβλημά τους τρώγοντας αυτή τη θαυματουργή πίτα - και μάλιστα επί τρεις ημέρες, κάθε πρωί, τελείως νηστικοί.
· ΑΥΓΑ ΣΟΥ ΚΑΘΑΡΙΖΟΥΝ;
- Μια φορά το χρόνο, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν - για να τιμήσουν την Αφροδίτη και το Διόνυσο - μ' έναν πολύ τρελό και παράξενο τρόπο: Κάθε 15 Μαΐου, έβγαινε ο λαός στις πλατείες και άρχιζε τον «πετροπόλεμο» με ...; αυγά μελάτα!
Στη γιορτή αυτή δεν έπαιρναν μέρος μονάχα οι πολίτες, που ήταν κατώτερης κοινωνικής θέσης, αλλά και ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, στρατηγοί, άρχοντες, Ρωμαίες δεσποινίδες και αυτοκράτορες καμιά φορά. π. χ. ο «αυγοπόλεμος» ήταν μια από τις μεγάλες αδυναμίες του Νέρωνα, που πετούσε αυγά στους αξιωματικούς και τους ακόλουθους των ανακτόρων του, χωρίς να είναι η μέρα της γιορτής των αυγών.
Στο Βυζάντιο φαίνεται πως η γιορτή έγινε της μόδας, για πολύ λίγο διάστημα όμως. Σε πολλά βυζαντινά κείμενα, αναφέρεται συχνά, αλλά μόνο με δύο - τρία λόγια.
Έτσι από το περίεργο αυτό έθιμο - που η αιτία του χάνεται στα βάθη των αιώνων - έμεινε η ερωτηματική φράση: «αυγά σου καθαρίζουνε;».
· ΤΟΥ ΗΡΘΕ ΚΟΥΤΙ
Όταν μετά τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Όθωνα άρχισε να παίρνει μια συγκεκριμένη μορφή η κοσμική ζωή στον τόπο μας και να διοργανώνονται οι πρώτες κοσμικές συγκεντρώσεις, παράλληλα με τις γραφικές δεξιώσεις των ανακτόρων, γεννήθηκε, όπως ήταν φυσικό, το ζήτημα των αμφιέσεων. Υπήρχαν, βέβαια, και εδώ μοδίστρες και ράφτες πεπειραμένοι, αλλά για την κατασκευή ελληνικών στολών, με τα πολύχρωμα και πολύπλοκα κεντήματα και στολίδια.
Οι φραγκοράφτες, δηλαδή οι ράφτες που έραβαν σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, φάνηκαν λίγο αργότερα. Αλλά, όπως ήταν φυσικό, οι προτιμήσεις άρχισαν να προσαρμόζονται με τον καιρό στις δυτικές αντιλήψεις περί κομψότητας. Οι παριζιάνικες τουαλέτες και τα λονδρέζικα φιγουρίνια για τους άντρες, άρχισαν να γίνονται πρότυπα για να τα μιμηθούν οι κομψευόμενοι Αθηναίοι και επειδή δεν μπορούσαν να εμπιστευθούν τα ακριβά υφάσματα στις Αθηναίες μοδίστρες, οι πιο πλούσιοι έκαναν τις παραγγελίες τους στην Ευρώπη.
Έτσι, ένα ωραίο πρωί έφθαναν ραμμένα ρούχα από το Παρίσι και το Λονδίνο, μέσα σ' ένα πολυτελέστατο κουτί. Φυσικά, σκεφθείτε το πώς περίμενε καθένας, όταν μάλιστα πλησίαζε κανένας ανακτορικός χορός. Θα φτάσει ή δε θα φτάσει έγκαιρα το κουτί; Όλα, όμως, πήγαιναν θαυμάσια, όταν η Ευρώπη έδινε το παρόν στην ώρα της. Τότε γι' αυτόν που το περίμενε του «ε ρ χ ό τ α ν κ ο υ τ ί» και, μάλιστα, αυτά που του ήρθαν και χωρίς πρόβα, τον έκαναν ή την έκαναν «του κουτιού».
· ΑΛΛΟΣ ΠΛΗΡΩΣΕ ΤΗ ΝΥΦΗ
Στην παλιά Αθήνα του 1843, επρόκειτο να συγγενέψουν με γάμο δύο αρχοντικές οικογένειες: Του Γιώργη Φλαμή και του Σωτήρη Ταλιάνη. Ο Φλάμης είχε το κορίτσι και ο Ταλιάνης το αγόρι. Η εκκλησία, που θα γινόταν το μυστήριο, ήταν η Αγία Ειρήνη της Πλάκας. Η ώρα του γάμου είχε φτάσει και στην εκκλησία συγκεντρώθηκαν ο γαμπρός, οι συγγενείς και οι φίλοι τους. Μόνο η νύφη έλειπε. Τι είχε συμβεί;
Απλούστατα. Η κοπέλα, που δεν αγαπούσε το νεαρό Ταλιάνη, προτίμησε ν' ακολουθήσει τον εκλεκτό της καρδιάς της, που της πρότεινε να την απαγάγει. Ο γαμπρός άναψε από την προσβολή, κυνήγησε την άπιστη να την σκοτώσει, αλλά δεν κατόρθωσε να την ανακαλύψει. Γύρισε στο σπίτι του παρ' ολίγο πεθερού του και του ζήτησε τα δώρα που είχε κάνει στην κόρη του.
Κάποιος όρος όμως στο προικοσύμφωνο έλεγε πως οτιδήποτε κι αν συνέβαινε προ ή μετά το γάμο μεταξύ γαμπρού και νύφης "δε θα ξαναρχούτο τση καντοχή ουδενός οι μπλούσιες πραμάτιες και τα τζοβαΐρια όπου ανταλλάξασι οι αρρεβωνιασμένοι". Φαίνεται δηλαδή, ότι ο πονηρός γερο - Φλαμής ήξερε από πριν, τι επρόκειτο να συμβεί γι' αυτό έβαλε εκείνο τον όρο. Κι έτσι πλήρωσε ο φουκαράς ο Ταλιάνης τα δώρα του άλλου. Από τότε οι παλαιοί Αθηναίοι, όταν γινόταν καμιά αδικία σε βάρος κάποιου, έλεγαν ότι "άλλος πλήρωσε τη νύφη".
· ΚΡΑΤΑΕΙ ΦΑΝΑΡΙ
Λέμε για κάποιον , που με τη θέλησή του βοηθάει έναν άλλον , συνήθως φίλο του ή γνωστό του , σε ερωτοδουλειά. Παρουσιάζονται τρεις εκδοχές
Η πρώτη εκδοχή λέει πως , όταν μια προξενήτρα στις Κυκλάδες πηγαίνει για προξενιό , φοράει κάλτσες διαφορετικές στο χρώμα , μια κόκκινη και μια άσπρη και κρατάει ένα αναμμένο λυχνάρι .
Η δεύτερη αναφέρεται στα παλιά τα χρόνια , που οι δούλοι συνόδευαν πάντα τη νύχτα τ' αφεντικά τους , πηγαίνοντας μπροστά .
Κατά την Τρίτη στα Δωδεκάνησα μετά τα "προξενιά " , που κανονιζόντουσαν όλες οι λεπτομέρειες του γάμου , γινόταν το μπάσιμο . Το βράδυ οι συγγενείς και οι φίλοι του γαμπρού ξεκινούσαν για της νύφης κρατώντας φανάρια , καθώς και ένα μαστραπά με το μέλι.
· ΓΙΑ ΨΥΛΛΟΥ ΠΗΔΗΜΑ
- Από τον πρώτο αιώνα η επικοινωνία των Ρωμαίων με τον ασιατικό κόσμο, είχε σαν αποτέλεσμα την εισαγωγή πληθώρας γελοίων και εξευτελιστικών δεισιδαιμονιών, που κατέκλυσαν όλες τις επαρχίες της Ιταλίας. Εκείνοι που φοβόντουσαν το μάτιασμα, καταφεύγανε στις μάγισσες, για να τους ξορκίσουν μ' ένα πολύ περίεργο τρόπο:
Οι μάγισσες αυτές είχαν μερικούς γυμνασμένους ψύλλους, που πηδούσαν γύρω από ένα πιάτο νερό. Αν ο ψύλλος έπεφτε μέσα και πνιγόταν, τότε αυτός που τον μάτιασε ήταν εχθρός. Αν συνέβαινε το αντίθετο- αν δεν πνιγόταν δηλαδή- τότε το μάτιασμα ήταν από φίλο, πράγμα που θα περνούσε γρήγορα.
- Κάποτε μια μάγισσα υπέδειξε σ' έναν πελάτη της ένα τέτοιο εχθρό με τ' όνομα του. Εκείνος πήγε, τον βρήκε και τον σκότωσε. Έτσι άρχισε μια φοβερή "βεντέτα" ανάμεσα σε δύο οικογένειες, που κράτησε πολλά χρόνια. Ωστόσο, από το δραματικό αυτό επεισόδιο, που το προξένησε μια ανόητη πρόληψη, βγήκε και έμεινε παροιμιακή η φράση: "Για ψύλλου πήδημα".
· ΑΛΑΜΠΟΥΡΝΕΖΙΚΑ
Ακαταλαβίστικα, σε ακατάληπτη γλώσσα. Αβέβαιη η εξήγηση - ετυμολογία της. Ίσως πρόκειται για δυο λέξεις (αλά Μπουρνέζικα) - όπως λέμε αλά Γαλλικά - δηλ. στη διάλεκτο της φυλής Μπουρνού, που ζει σε μια περιοχή του Σουδάν, η οποία για τους περισσότερους είναι ακατανόητη... Κατ' άλλη άποψη, ο αρχικός τύπος της λέξης, που στη συνέχεια παρεφθάρη, ήταν αλιβορνέζικα, δηλ. πράγματα θαυμαστά και ασυνήθιστα που προέρχονται από το Λιβόρνο της Ιταλίας. Σύμφωνα με μια τρίτη εκδοχή, η λέξη σχηματίστηκε από το ιταλικό alla burla, που σημαίνει στ' αστεία.
· ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΟΛΟΥ ΚΑΛΤΣΑ
Στον μεσαίωνα η μαύρη μαγεία , έπαιζε τον πρώτο ρόλο . Όταν γεννιόνταν ένα παιδί , οι γονείς του καλούσαν μυστικά το μάγο ή τη μάγισσα , για να κάνουν τα ξόρκια τους , ώστε το νεογέννητο να γίνει τυχερό . Αν ήθελαν να γίνει και έξυπνο , ο μάγος έπαιρνε τα πόδια του παιδιού και τα έβαζε σε μια μαύρη κάλτσα , που ήταν δήθεν , καμωμένη από τις τρίχες του σατανά . Ύστερα άρχιζε να λέει διάφορα ξόρκια , που τα διάβαζε μέσα από μια παμπάλαιη Σολωμονική . Από αυτό έμεινε και η φράση :"είναι κάλτσα του διαβόλου"
· ΕΜΕΙΝΕ ΣΤΟ ΡΑΦΙ
Στην Βυζαντινή εποχή υπήρχε μια συνήθεια , που σώζεται ακόμη σε πολλά μέρη της Ελλάδας , τα παλιά οικογενειακά κειμήλια , να τοποθετούνται σε ράφια για στολισμό . Από τη συνήθεια αυτή προήλθε και η φράση : "αυτή έμεινε στο ράφι" ... δηλαδή έχει γεράσει τόσο πολύ , ώστε μπορεί να τοποθετηθεί στο ράφι μαζί με τα παλιά οικογενειακά αντικείμενα .
· ΚΑΒΑΛΗΣΕ ΤΟ ΚΑΛΑΜΙ
Είναι μια έκφραση που ίσως προέρχεται από την Αρχαία Ελλάδα . Οι Σπαρτιάτες το έλεγαν για να πειράξουν τον Αγησίλαο . .... Ο Αγησίλαος αγαπούσε πολύ τα παιδιά του και όταν ήταν μικρά έπαιζε μαζί τους , καβαλώντας ,σαν σε άλογο, ένα καλάμι . Κάποια μέρα όμως τον είδε ένας φίλος του σε αυτή την στάση και ο Αγησίλαος τον παρακάλεσε να μην πει τίποτα σε κανέναν . Αλλά εκείνος δεν κράτησε τον λόγο του και το είπε σε άλλους , για να διαδοθεί σιγά - σιγά σε όλους και να φθάσει στις μέρες μας , με αλλαγμένη την ερμηνεία του ( το λέμε όταν θέλουμε να πούμε για κάποιον ότι πήραν τα μυαλά του αέρα ).
· ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΠΑΠΙΑ
Στη βυζαντινή εποχή , αυτός που κρατούσε τα κλειδιά του παλατιού - ο κλειδάτορας - ονομαζόταν Παπίας . Με τον καιρό αυτό το όνομα έγινε τιμητικός τίτλος , που δίνονταν σε διάφορους έμπιστους αυλικούς . Κάποτε - όταν αυτοκράτορας ήταν ο Βασίλειος Β' - Παπίας του παλατιού έγινε ο Ιωάννης Χανδρινός , άνθρωπος με σκληρά αισθήματα , ύπουλος και ψεύτης . Από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα , άρχισε να διαβάλει τους πάντες .. Όταν κάποιος τού παραπονιόταν πως τον αδίκησε έλεγε υποκριτικά .. " Είσαι ο καλύτερός μου φίλος .. Πως μπορούσα να πω εναντίον σου στον αυτοκράτορα ; " Η διπροσωπία του αυτή έμεινε κλασική στο Βυζάντιο . Γι' αυτό , από τότε , όταν κανείς πιανόταν να λέει κανένα ψέμα στη συντροφιά του ή να προσποιείται τον ανήξερο , οι φίλοι του του έλεγαν ειρωνικά .. " Ποιείς τον Παπία ; " .. Φράση που έμεινε ως τα χρόνια μας με μια μικρή παραλλαγή .
· ΜΑΛΛΙΑΣΕ Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ
Στη Βυζαντινή εποχή όταν ένας έλεγε πολλά , δηλαδή λόγια που δεν έπρεπε να ειπωθούν , τότε τον τιμωρούσαν με έναν τρομερό τρόπο . Του έδιναν ένα ειδικό χόρτο , που ήταν υποχρεωμένος , με το μάσημα , να το κάνει πολτό μέσα στο στόμα του . Το χόρτο , όμως , αυτό ήταν αγκαθωτό στυφό και αρκετά σκληρό , τόσο που κατά το μάσημα το στόμα του πρηζόταν και η γλώσσα , το ελατήριο δηλαδή της τιμωρίας του , άνοιγε , μάτωνε και γινόταν ίνες , ίνες , κλωστές - κλωστές δηλαδή , όπως είναι τα μαλλιά . Από την απάνθρωπη αυτή τιμωρία βγήκε και η παρομοιώδης έκφραση : "μάλλιασε η γλώσσα μου " , που τη λέμε σήμερα , όταν προσπαθούμε με τα λόγια μας να πείσουμε κάποιον και του το λέμε πολλές φορές .
· ΜΥΡΙΖΩ ΤΑ ΝΥΧΙΑ ΜΟΥ
Σημασία: προαισθάνομαι τι πρόκειται να συμβεί. Η φράση προέρχεται από την αρχαία τελετουργική συνήθεια, κατά την οποία οι ιέρειες των μαντείων βουτούσαν τα δάχτυλά τους σ' ένα υγρό με βάση το δαφνέλαιο, τις αναθυμιάσεις του οποίου εισέπνεαν καθώς τα έφερναν κατόπιν κοντά στη μύτη τους και μ' αυτό τον τρόπο έπεφταν σ' ένα είδος καταληψίας κατά την οποία προμάντευαν τα μελλούμενα.
· ΠΙΣΩ ΕΧΕΙ Η ΑΧΛΑΔΑ ΤΗΝ ΟΥΡΑ
Έχει τις ρίζες του στο Βυζάντιο . Την εποχή λοιπόν που οι Τούρκοι προσπαθούσαν να καταλάβουν την Πόλη, χρησιμοποιούσαν εμπορικά πλοία στα οποία έδεναν ένα μικρό καραβάκι από πίσω προκειμένου να μεταφέρουν τα πυρομαχικά . Το καραβάκι αυτό είχε σχήμα αχλαδιού . Έτσι λοιπόν όταν οι φρουροί των τειχών έβλεπαν ένα τέτοιο πλοίο καταλάβαιναν από το καραβάκι ότι ήταν πολεμικό και όχι εμπορικό . Φώναζαν λοιπόν για να προειδοποιήσουν τους υπολοίπους "Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά" αναφερόμενοι στο καραβάκι με τα πυρομαχικά.
· ΤΗΣ ΚΡΕΜΑΣΑΝ ΚΟΥΔΟΥΝΙΑ
Αυτοί που παρακολουθούσαν το θέαμα της διαπόμπευσης , δεν τους αρκούσε που άκουγαν βρισιές και τα διάφορα πειράγματα , αλλά για να γίνεται περισσότερος θόρυβος τους κρέμαγαν διάφορα καμπανάκια ( κουδούνια ) ή τους υποδεχόντουσαν με κωδωνοκρουσίες.
ΧΡΩΣΤΑΕΙ ΤΙΣ ΜΙΧΑΛΟΥΣ
Η λαϊκή έκφραση συνδέεται με τη μετεπαναστατική ζωή στο Ναύπλιο, πρωτεύουσα τότε της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, μετά την επανάσταση του 21 υπήρχε στο Ναύπλιο μια ταβέρνα
που ανήκε σε μια γυναίκα, τη Μιχαλού.
Η Μιχαλού είχε το προτέρημα να κάνει «βερεσέδια» αλλά υπό προθεσμία. Μόλις εξαντλείτο η προθεσμία - και η υπομονή της - στόλιζε τους χρεώστες της με «κοσμητικότατα» επίθετα. Όσοι τα άκουγαν, ήξεραν καλά ότι αυτός που δέχεται τις «περιποιήσεις» της «χρωστάει της Μιχαλούς».
ΑΥΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙ ΛΕΜΕ .....
Γύρω στα 1815 υπήρχε κάποιος κομπογιαννίτης, ο Παρθένης Νένιμος, ο οποίος ισχυριζόταν πως είχε βρει το φάρμακο για τους βαρύτατα ερωτευμένους. Επρόκειτο για ένα παρασκεύασμα από σιταρένιο χυλό ψημένο στο φούρνο. Όσοι λοιπόν αγαπούσαν χωρίς ανταπόκριση, θα έλυναν το πρόβλημά τους τρώγοντας αυτή τη θαυματουργή πίτα - και μάλιστα επί τρεις ημέρες, κάθε πρωί, τελείως νηστικοί. · ΑΥΓΑ ΣΟΥ ΚΑΘΑΡΙΖΟΥΝ;
- Μια φορά το χρόνο, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν - για να τιμήσουν την Αφροδίτη και το Διόνυσο - μ' έναν πολύ τρελό και παράξενο τρόπο: Κάθε 15 Μαΐου, έβγαινε ο λαός στις πλατείες και άρχιζε τον «πετροπόλεμο» με ...; αυγά μελάτα!
Στη γιορτή αυτή δεν έπαιρναν μέρος μονάχα οι πολίτες, που ήταν κατώτερης κοινωνικής θέσης, αλλά και ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, στρατηγοί, άρχοντες, Ρωμαίες δεσποινίδες και αυτοκράτορες καμιά φορά. π. χ. ο «αυγοπόλεμος» ήταν μια από τις μεγάλες αδυναμίες του Νέρωνα, που πετούσε αυγά στους αξιωματικούς και τους ακόλουθους των ανακτόρων του, χωρίς να είναι η μέρα της γιορτής των αυγών.
Στο Βυζάντιο φαίνεται πως η γιορτή έγινε της μόδας, για πολύ λίγο διάστημα όμως. Σε πολλά βυζαντινά κείμενα, αναφέρεται συχνά, αλλά μόνο με δύο - τρία λόγια.
Έτσι από το περίεργο αυτό έθιμο - που η αιτία του χάνεται στα βάθη των αιώνων - έμεινε η ερωτηματική φράση: «αυγά σου καθαρίζουνε;».
· ΤΟΥ ΗΡΘΕ ΚΟΥΤΙ
Όταν μετά τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Όθωνα άρχισε να παίρνει μια συγκεκριμένη μορφή η κοσμική ζωή στον τόπο μας και να διοργανώνονται οι πρώτες κοσμικές συγκεντρώσεις, παράλληλα με τις γραφικές δεξιώσεις των ανακτόρων, γεννήθηκε, όπως ήταν φυσικό, το ζήτημα των αμφιέσεων. Υπήρχαν, βέβαια, και εδώ μοδίστρες και ράφτες πεπειραμένοι, αλλά για την κατασκευή ελληνικών στολών, με τα πολύχρωμα και πολύπλοκα κεντήματα και στολίδια.
Οι φραγκοράφτες, δηλαδή οι ράφτες που έραβαν σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, φάνηκαν λίγο αργότερα. Αλλά, όπως ήταν φυσικό, οι προτιμήσεις άρχισαν να προσαρμόζονται με τον καιρό στις δυτικές αντιλήψεις περί κομψότητας. Οι παριζιάνικες τουαλέτες και τα λονδρέζικα φιγουρίνια για τους άντρες, άρχισαν να γίνονται πρότυπα για να τα μιμηθούν οι κομψευόμενοι Αθηναίοι και επειδή δεν μπορούσαν να εμπιστευθούν τα ακριβά υφάσματα στις Αθηναίες μοδίστρες, οι πιο πλούσιοι έκαναν τις παραγγελίες τους στην Ευρώπη.
Έτσι, ένα ωραίο πρωί έφθαναν ραμμένα ρούχα από το Παρίσι και το Λονδίνο, μέσα σ' ένα πολυτελέστατο κουτί. Φυσικά, σκεφθείτε το πώς περίμενε καθένας, όταν μάλιστα πλησίαζε κανένας ανακτορικός χορός. Θα φτάσει ή δε θα φτάσει έγκαιρα το κουτί; Όλα, όμως, πήγαιναν θαυμάσια, όταν η Ευρώπη έδινε το παρόν στην ώρα της. Τότε γι' αυτόν που το περίμενε του «ε ρ χ ό τ α ν κ ο υ τ ί» και, μάλιστα, αυτά που του ήρθαν και χωρίς πρόβα, τον έκαναν ή την έκαναν «του κουτιού».
· ΑΛΛΟΣ ΠΛΗΡΩΣΕ ΤΗ ΝΥΦΗ
Στην παλιά Αθήνα του 1843, επρόκειτο να συγγενέψουν με γάμο δύο αρχοντικές οικογένειες: Του Γιώργη Φλαμή και του Σωτήρη Ταλιάνη. Ο Φλάμης είχε το κορίτσι και ο Ταλιάνης το αγόρι. Η εκκλησία, που θα γινόταν το μυστήριο, ήταν η Αγία Ειρήνη της Πλάκας. Η ώρα του γάμου είχε φτάσει και στην εκκλησία συγκεντρώθηκαν ο γαμπρός, οι συγγενείς και οι φίλοι τους. Μόνο η νύφη έλειπε. Τι είχε συμβεί;
Απλούστατα. Η κοπέλα, που δεν αγαπούσε το νεαρό Ταλιάνη, προτίμησε ν' ακολουθήσει τον εκλεκτό της καρδιάς της, που της πρότεινε να την απαγάγει. Ο γαμπρός άναψε από την προσβολή, κυνήγησε την άπιστη να την σκοτώσει, αλλά δεν κατόρθωσε να την ανακαλύψει. Γύρισε στο σπίτι του παρ' ολίγο πεθερού του και του ζήτησε τα δώρα που είχε κάνει στην κόρη του.
Κάποιος όρος όμως στο προικοσύμφωνο έλεγε πως οτιδήποτε κι αν συνέβαινε προ ή μετά το γάμο μεταξύ γαμπρού και νύφης "δε θα ξαναρχούτο τση καντοχή ουδενός οι μπλούσιες πραμάτιες και τα τζοβαΐρια όπου ανταλλάξασι οι αρρεβωνιασμένοι". Φαίνεται δηλαδή, ότι ο πονηρός γερο - Φλαμής ήξερε από πριν, τι επρόκειτο να συμβεί γι' αυτό έβαλε εκείνο τον όρο. Κι έτσι πλήρωσε ο φουκαράς ο Ταλιάνης τα δώρα του άλλου. Από τότε οι παλαιοί Αθηναίοι, όταν γινόταν καμιά αδικία σε βάρος κάποιου, έλεγαν ότι "άλλος πλήρωσε τη νύφη".
· ΚΡΑΤΑΕΙ ΦΑΝΑΡΙ
Λέμε για κάποιον , που με τη θέλησή του βοηθάει έναν άλλον , συνήθως φίλο του ή γνωστό του , σε ερωτοδουλειά. Παρουσιάζονται τρεις εκδοχές
Η πρώτη εκδοχή λέει πως , όταν μια προξενήτρα στις Κυκλάδες πηγαίνει για προξενιό , φοράει κάλτσες διαφορετικές στο χρώμα , μια κόκκινη και μια άσπρη και κρατάει ένα αναμμένο λυχνάρι .
Η δεύτερη αναφέρεται στα παλιά τα χρόνια , που οι δούλοι συνόδευαν πάντα τη νύχτα τ' αφεντικά τους , πηγαίνοντας μπροστά .
Κατά την Τρίτη στα Δωδεκάνησα μετά τα "προξενιά " , που κανονιζόντουσαν όλες οι λεπτομέρειες του γάμου , γινόταν το μπάσιμο . Το βράδυ οι συγγενείς και οι φίλοι του γαμπρού ξεκινούσαν για της νύφης κρατώντας φανάρια , καθώς και ένα μαστραπά με το μέλι.
· ΓΙΑ ΨΥΛΛΟΥ ΠΗΔΗΜΑ
- Από τον πρώτο αιώνα η επικοινωνία των Ρωμαίων με τον ασιατικό κόσμο, είχε σαν αποτέλεσμα την εισαγωγή πληθώρας γελοίων και εξευτελιστικών δεισιδαιμονιών, που κατέκλυσαν όλες τις επαρχίες της Ιταλίας. Εκείνοι που φοβόντουσαν το μάτιασμα, καταφεύγανε στις μάγισσες, για να τους ξορκίσουν μ' ένα πολύ περίεργο τρόπο:
Οι μάγισσες αυτές είχαν μερικούς γυμνασμένους ψύλλους, που πηδούσαν γύρω από ένα πιάτο νερό. Αν ο ψύλλος έπεφτε μέσα και πνιγόταν, τότε αυτός που τον μάτιασε ήταν εχθρός. Αν συνέβαινε το αντίθετο- αν δεν πνιγόταν δηλαδή- τότε το μάτιασμα ήταν από φίλο, πράγμα που θα περνούσε γρήγορα.
- Κάποτε μια μάγισσα υπέδειξε σ' έναν πελάτη της ένα τέτοιο εχθρό με τ' όνομα του. Εκείνος πήγε, τον βρήκε και τον σκότωσε. Έτσι άρχισε μια φοβερή "βεντέτα" ανάμεσα σε δύο οικογένειες, που κράτησε πολλά χρόνια. Ωστόσο, από το δραματικό αυτό επεισόδιο, που το προξένησε μια ανόητη πρόληψη, βγήκε και έμεινε παροιμιακή η φράση: "Για ψύλλου πήδημα".
· ΑΛΑΜΠΟΥΡΝΕΖΙΚΑ
Ακαταλαβίστικα, σε ακατάληπτη γλώσσα. Αβέβαιη η εξήγηση - ετυμολογία της. Ίσως πρόκειται για δυο λέξεις (αλά Μπουρνέζικα) - όπως λέμε αλά Γαλλικά - δηλ. στη διάλεκτο της φυλής Μπουρνού, που ζει σε μια περιοχή του Σουδάν, η οποία για τους περισσότερους είναι ακατανόητη... Κατ' άλλη άποψη, ο αρχικός τύπος της λέξης, που στη συνέχεια παρεφθάρη, ήταν αλιβορνέζικα, δηλ. πράγματα θαυμαστά και ασυνήθιστα που προέρχονται από το Λιβόρνο της Ιταλίας. Σύμφωνα με μια τρίτη εκδοχή, η λέξη σχηματίστηκε από το ιταλικό alla burla, που σημαίνει στ' αστεία.
· ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΟΛΟΥ ΚΑΛΤΣΑ
Στον μεσαίωνα η μαύρη μαγεία , έπαιζε τον πρώτο ρόλο . Όταν γεννιόνταν ένα παιδί , οι γονείς του καλούσαν μυστικά το μάγο ή τη μάγισσα , για να κάνουν τα ξόρκια τους , ώστε το νεογέννητο να γίνει τυχερό . Αν ήθελαν να γίνει και έξυπνο , ο μάγος έπαιρνε τα πόδια του παιδιού και τα έβαζε σε μια μαύρη κάλτσα , που ήταν δήθεν , καμωμένη από τις τρίχες του σατανά . Ύστερα άρχιζε να λέει διάφορα ξόρκια , που τα διάβαζε μέσα από μια παμπάλαιη Σολωμονική . Από αυτό έμεινε και η φράση :"είναι κάλτσα του διαβόλου"
· ΕΜΕΙΝΕ ΣΤΟ ΡΑΦΙ
Στην Βυζαντινή εποχή υπήρχε μια συνήθεια , που σώζεται ακόμη σε πολλά μέρη της Ελλάδας , τα παλιά οικογενειακά κειμήλια , να τοποθετούνται σε ράφια για στολισμό . Από τη συνήθεια αυτή προήλθε και η φράση : "αυτή έμεινε στο ράφι" ... δηλαδή έχει γεράσει τόσο πολύ , ώστε μπορεί να τοποθετηθεί στο ράφι μαζί με τα παλιά οικογενειακά αντικείμενα .
· ΚΑΒΑΛΗΣΕ ΤΟ ΚΑΛΑΜΙ
Είναι μια έκφραση που ίσως προέρχεται από την Αρχαία Ελλάδα . Οι Σπαρτιάτες το έλεγαν για να πειράξουν τον Αγησίλαο . .... Ο Αγησίλαος αγαπούσε πολύ τα παιδιά του και όταν ήταν μικρά έπαιζε μαζί τους , καβαλώντας ,σαν σε άλογο, ένα καλάμι . Κάποια μέρα όμως τον είδε ένας φίλος του σε αυτή την στάση και ο Αγησίλαος τον παρακάλεσε να μην πει τίποτα σε κανέναν . Αλλά εκείνος δεν κράτησε τον λόγο του και το είπε σε άλλους , για να διαδοθεί σιγά - σιγά σε όλους και να φθάσει στις μέρες μας , με αλλαγμένη την ερμηνεία του ( το λέμε όταν θέλουμε να πούμε για κάποιον ότι πήραν τα μυαλά του αέρα ).
· ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΠΑΠΙΑ
Στη βυζαντινή εποχή , αυτός που κρατούσε τα κλειδιά του παλατιού - ο κλειδάτορας - ονομαζόταν Παπίας . Με τον καιρό αυτό το όνομα έγινε τιμητικός τίτλος , που δίνονταν σε διάφορους έμπιστους αυλικούς . Κάποτε - όταν αυτοκράτορας ήταν ο Βασίλειος Β' - Παπίας του παλατιού έγινε ο Ιωάννης Χανδρινός , άνθρωπος με σκληρά αισθήματα , ύπουλος και ψεύτης . Από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα , άρχισε να διαβάλει τους πάντες .. Όταν κάποιος τού παραπονιόταν πως τον αδίκησε έλεγε υποκριτικά .. " Είσαι ο καλύτερός μου φίλος .. Πως μπορούσα να πω εναντίον σου στον αυτοκράτορα ; " Η διπροσωπία του αυτή έμεινε κλασική στο Βυζάντιο . Γι' αυτό , από τότε , όταν κανείς πιανόταν να λέει κανένα ψέμα στη συντροφιά του ή να προσποιείται τον ανήξερο , οι φίλοι του του έλεγαν ειρωνικά .. " Ποιείς τον Παπία ; " .. Φράση που έμεινε ως τα χρόνια μας με μια μικρή παραλλαγή .
· ΜΑΛΛΙΑΣΕ Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ
Στη Βυζαντινή εποχή όταν ένας έλεγε πολλά , δηλαδή λόγια που δεν έπρεπε να ειπωθούν , τότε τον τιμωρούσαν με έναν τρομερό τρόπο . Του έδιναν ένα ειδικό χόρτο , που ήταν υποχρεωμένος , με το μάσημα , να το κάνει πολτό μέσα στο στόμα του . Το χόρτο , όμως , αυτό ήταν αγκαθωτό στυφό και αρκετά σκληρό , τόσο που κατά το μάσημα το στόμα του πρηζόταν και η γλώσσα , το ελατήριο δηλαδή της τιμωρίας του , άνοιγε , μάτωνε και γινόταν ίνες , ίνες , κλωστές - κλωστές δηλαδή , όπως είναι τα μαλλιά . Από την απάνθρωπη αυτή τιμωρία βγήκε και η παρομοιώδης έκφραση : "μάλλιασε η γλώσσα μου " , που τη λέμε σήμερα , όταν προσπαθούμε με τα λόγια μας να πείσουμε κάποιον και του το λέμε πολλές φορές .
· ΜΥΡΙΖΩ ΤΑ ΝΥΧΙΑ ΜΟΥ
Σημασία: προαισθάνομαι τι πρόκειται να συμβεί. Η φράση προέρχεται από την αρχαία τελετουργική συνήθεια, κατά την οποία οι ιέρειες των μαντείων βουτούσαν τα δάχτυλά τους σ' ένα υγρό με βάση το δαφνέλαιο, τις αναθυμιάσεις του οποίου εισέπνεαν καθώς τα έφερναν κατόπιν κοντά στη μύτη τους και μ' αυτό τον τρόπο έπεφταν σ' ένα είδος καταληψίας κατά την οποία προμάντευαν τα μελλούμενα.
· ΠΙΣΩ ΕΧΕΙ Η ΑΧΛΑΔΑ ΤΗΝ ΟΥΡΑ
Έχει τις ρίζες του στο Βυζάντιο . Την εποχή λοιπόν που οι Τούρκοι προσπαθούσαν να καταλάβουν την Πόλη, χρησιμοποιούσαν εμπορικά πλοία στα οποία έδεναν ένα μικρό καραβάκι από πίσω προκειμένου να μεταφέρουν τα πυρομαχικά . Το καραβάκι αυτό είχε σχήμα αχλαδιού . Έτσι λοιπόν όταν οι φρουροί των τειχών έβλεπαν ένα τέτοιο πλοίο καταλάβαιναν από το καραβάκι ότι ήταν πολεμικό και όχι εμπορικό . Φώναζαν λοιπόν για να προειδοποιήσουν τους υπολοίπους "Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά" αναφερόμενοι στο καραβάκι με τα πυρομαχικά.
· ΤΗΣ ΚΡΕΜΑΣΑΝ ΚΟΥΔΟΥΝΙΑ
Αυτοί που παρακολουθούσαν το θέαμα της διαπόμπευσης , δεν τους αρκούσε που άκουγαν βρισιές και τα διάφορα πειράγματα , αλλά για να γίνεται περισσότερος θόρυβος τους κρέμαγαν διάφορα καμπανάκια ( κουδούνια ) ή τους υποδεχόντουσαν με κωδωνοκρουσίες.
ΧΡΩΣΤΑΕΙ ΤΙΣ ΜΙΧΑΛΟΥΣ
Η λαϊκή έκφραση συνδέεται με τη μετεπαναστατική ζωή στο Ναύπλιο, πρωτεύουσα τότε της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, μετά την επανάσταση του 21 υπήρχε στο Ναύπλιο μια ταβέρνα
που ανήκε σε μια γυναίκα, τη Μιχαλού.
Η Μιχαλού είχε το προτέρημα να κάνει «βερεσέδια» αλλά υπό προθεσμία. Μόλις εξαντλείτο η προθεσμία - και η υπομονή της - στόλιζε τους χρεώστες της με «κοσμητικότατα» επίθετα. Όσοι τα άκουγαν, ήξεραν καλά ότι αυτός που δέχεται τις «περιποιήσεις» της «χρωστάει της Μιχαλούς».
ΑΥΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙ ΛΕΜΕ .....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου